Skrzyczne

1257 m n.p.m.

Beskid Śląski

Skrzyczne jest najwyższym szczytem Beskidu Śląskiego (1257 m n.p.m.). Reprezentuje go jako oficjalny szczyt w Koronie Gór Polski. Skrzyczne jest czwartym najbardziej wybitnym szczytem polskich Karpat i szóstym wśród wszystkich polskich gór. Skrzyczne dominuje nad Szczyrkiem z jednej strony i nad Kotliną Żywiecką z drugiej. Powiem więcej, góra ta wznosi się nad otoczeniem na blisko 800 metrów(!). Charakterystyczna, masywna sylwetka zwieńczona masztem nadajnika RTV na szczycie sprawia, że Skrzyczne jest łatwo rozpoznawalne nawet z odległej o ponad 70 kilometrów Wyżyny Śląskiej.

Skrzyczne

Wierzchołek Skrzycznego jest wyjątkowo mocno zagospodarowany. Znajduje się tu górna stacja kolejki krzesełkowej, wyciąg orczykowy, tor saneczkowy, maszt telekomunikacyjny wraz z budynkiem obsługi – no i oczywiście schronisko PTTK Skrzyczne. Przed schroniskiem znajduje się dość spory taras i tablica z opisem widocznej stąd panoramy. Z kolei nieopodal stacji kolejek znajduje się niewielka wieża widokowa. Koniecznie z niej skorzystaj, bo pomimo jej małej wysokości otworzy przed Tobą znacznie szerszą panoramę otoczenia Skrzycznego. O ile dopisze Ci pogoda.

Górna stacja kolejki krzesełkowej na Skrzycznem. W tle Beskid Mały

Górna stacja kolejki krzesełkowej na Skrzycznem. W tle Beskid Mały

Skrzyczne słynie z bardzo ładnego widoku na leżącą u jego stóp Kotlinę Żywiecką i jej otoczenie. Na północy, po drugiej stronie doliny Żylicy z leżącym w niej Szczyrkiem, wznosi się Klimczok i Magura, a za nimi Szyndzielnia. Dalej na prawo widać Beskid Mały. Jak na dłoni jest całe pasmo Magurki Wilkowickiej i Czupel – najwyższy szczyt Beskidu Małego. Jeszcze dalej jest Leskowiec i Łamana Skała.

Magura i Klimczok widziane ze Skrzycznego

Magura i Klimczok widziane ze Skrzycznego

Beskid Żywiecki reprezentują Pilsko, Romanka i Królowa Beskidów – Babia Góra. Przy dobrej widoczności wystają zza niej postrzępione szczyty odległych Tatr (wprawne oko rozróżni Tatry Wysokie i Tatry Zachodnie) oraz jeszcze odleglejsze pasma górskie na Słowacji.

Pilsko nad Kotliną Żywiecką. W tle Tatry

Pilsko nad Kotliną Żywiecką. W tle Tatry

Skrzyczne – pieczątki

Przede wszystkim pieczątkę zdobędziesz w schronisku PTTK na Skrzycznem.

Jeśli chodzi o punkty startowe, to potwierdzenie zdobędziesz bez problemu w:

  • Szczyrku,
  • na Przełęczy Salmopolskiej,
  • w Buczkowicach,
  • w Godziszkach.

Nieco więcej kłopotu mogą mieć osoby wybierające żółty lub niebieski szlak z Lipowej, Ostrej. Turyści mogą tu próbować szczęścia w Hotelu Zimnik (ul. Jaski 14) lub w Domu Wczasowym Pod Lipami (ul. Mostowa 1)

Szlaki na Skrzyczne

Na Skrzyczne, jak na wiele innych szczytów Beskidu Śląskiego, prowadzi wiele szlaków. Jedne są ciekawsze, inne mniej. Jedno jest pewne – na żadnym z nich nie zabraknie punktów widokowych. Co więcej, najciekawsze panoramy oferuje sam wierzchołek Skrzycznego (chociaż z tym mógłby się kłócić ktoś, kto na Skrzyczne wchodził przez Malinowską Skałę). Tuż pod szczytem Skrzycznego znajduje się schronisko PTTK Skrzyczne. Dojdziesz do niego każdym ze szlaków.

Pętla z Lipowej Ostrej: przez Malinowską Skałę

Moim zdaniem najciekawsza pętla na Skrzyczne. Jej głównym atutem jest wędrówka łagodnym i obfitującym w pyszne panoramy grzbietem między Malinowską Skałą i Skrzycznem. Ciekawostką jest też formacja skalna na wspomnianej Malinowskiej… Skale.

Szlak zaczyna się na sporym parkingu w Lipowej Ostrej, nieopodal Hotelu “Zimnik”. Stąd rozpoczniesz łagodny marsz doliną Zimnika. Na początku będziesz wędrował asfaltem, potem szlak poprowadzi Cię ścieżką. Po jakiejś godzinie spaceru szlak zacznie się wspinać coraz stromiej po zalesionych zboczach Kościelca. W końcu dojdziesz do wypłaszczenia między Malinowską Skałą a Kościelcem. Stąd już niedaleko do skrzyżowania szlaków znajdującego się pod Malinowską Skałą i na nią samą. (Tu dochodzi czerwony szlak z Przełęczy Salmopolskiej).

Malinowska Skała – Skrzyczne

Na Malinowskiej Skale znajduje się charakterystyczna formacja skalna. To 5-metrowa wychodnia skalna wyglądem przypominająca ambonę. Wejdź na nią, by nacieszyć oczy widokiem jeszcze szerszym, niż oferuje sam szczyt. Jak na dłoni widoczna będzie dalsza część trasy i samo Skrzyczne. Widok obejmuje też doliny potoków Malinowskiego i Leśnej oraz ich górskie otoczenie.
Szlak na Małe Skrzyczne z Malinowskiej Skały

Szlak na Małe Skrzyczne z Malinowskiej Skały

Tatry z Malinowskiej Skały

Tatry z Malinowskiej Skały

Z Malinowskiej Skały pójdziesz już znacznie łagodniej drogą grzbietową. Zdobędziesz najpierw Kopę Skrzyczeńską, potem Małe Skrzyczne (tutaj dojdzie żółty szlak przez Halę Skrzyczeńską) i wreszcie samo Skrzyczne. Po drodze będzie kilka punktów oferujących widoki na:
  • otoczenie doliny Żylicy i Klimczok
  • w kierunku Baraniej Góry
  • Beskid Żywiecki (Romanka, Pilsko, Babia Góra)
  • przy dobrej widoczności również Tatry (na prawo za Babią Górą)
Widok ku Baraniej Górze spod Małego Skrzycznego

Widok ku Baraniej Górze spod Małego Skrzycznego

Widok ku Tatrom spod Małego Skrzycznego

Widok ku Tatrom spod Małego Skrzycznego

Skrzyczne widziane spod Małego Skrzycznego

Skrzyczne widziane spod Małego Skrzycznego

Zejście niebieskim szlakiem do Lipowej-Ostrej

Zejście do Lipowej-Ostrej oznacza ponad 800 metrów zejścia. Będzie dość długo i momentami stromo. Niewątpliwą zaletą będzie jednak kilka znajdujących się po drodze przecinek leśnych. Każda z nich oferuje rozległe widoki.

Najlepszym punktem widokowym jest Hala Jaskowa znajdująca się ok 1km marszu od schroniska. Widok obejmuje najbliższe wyniosłości pasma Baraniej Góry, Kotlinę Żywiecką z górującymi nad nią szczytami Beskidu Żywieckiego z Babią Górą na czele. Przy dobrej pogodzie widać stąd nawet Tatry.

Kotlina Żywiecka z Hali Jaskowej (niebieski szlak na Skrzyczne z Lipowej)

Kotlina Żywiecka z Hali Jaskowej (niebieski szlak na Skrzyczne z Lipowej)

Kotlina Żywiecka z niebieskiego szlaku z Lipowej Ostrej na Skrzyczne. W tle Tatry

Kotlina Żywiecka z niebieskiego szlaku z Lipowej Ostrej na Skrzyczne. W tle Tatry

Pętla ze Szczyrku: zielony i niebieski szlak

Najkrótsza i najostrzejsza pętla na Skrzyczne. Na dystansie 5 kilometrów czekać Cię będzie do pokonania ponad 700 metrów przewyższenia. Nie wydaje się to dużo? Cóż, do porządnego zziajania się raczej wystarczy 🙂 Trasę na górę możesz również pokonać kolejką, pod którą częściowo wiedzie niebieski szlak.

Uwaga! Trasa jest niedostępna zimą, gdyż przekracza stok narciarski (i to nieraz). Możliwe jest dostanie się na szczyt zielonym szlakiem – ale po dojściu do stoku narciarskiego tak czy siak będziesz musiał zboczyć ze szlaku i iść wzdłuż stoku. Ostrzegam jednak, że będzie bardzo stromo. Możliwe też, że będziesz musiał przecierać szlak. Dobra wiadomość: jest to wykonalne – sam się tak dostałem swego czasu na Skrzyczne 🙂

Jeśli chodzi o niebieski szlak, to wchodziłem nim zimą tylko w 2020 roku. Stok był wtedy zamknięty z powodu pandemii, więc bez problemu go przekroczyłem. Trudno mi z tego powodu powiedzieć, czy i tutaj jest możliwe wspięcie się na szczyt wzdłuż stoku.

Trasa rozpoczyna się w Szczyrku, jednak stosunkowo szybko opuszcza miejskie uliczki. Po przekroczeniu Żylicy szlak zaczyna się wspinać w kierunku przysiółka Zapalenica Wyżna. Za nim przejdziesz przez kilka polanek z widokiem na (jak mogłoby się wydawać) bliski stąd wierzchołek Skrzycznego. Marszu wciąż będzie stąd jednak wiele.
Zielony szlak ze Szczyrku na Skrzyczne

Zielony szlak ze Szczyrku na Skrzyczne

Szlak odbije w pewnym momencie dość nieoczekiwanie w lewo na zalesione zbocze. Po jakimś czasie ścieżka wyprowadzi Cię na wielki wyrąb na zboczach Lanckorony. Brak drzew pozwoli Ci zobaczyć Klimczok i Beskid Węgierski. Stąd już niedaleko do grzbietu opadającego ze Skrzycznego na Skalite – i skrzyżowania z czerwonym szlakiem z Buczkowic.

Becyrek – Skrzyczne

Obydwa szlaki pną się zalesionym grzbietem do góry – tu i ówdzie przechodząc przez niewielkie wyręby. W pewnym momencie zza drzew wyłoni się cel Twojej wyprawy – wierzchołek Skrzycznego. W tej okolicy będziesz też mógł podziwiać widok na Babią Górę oraz Jezioro Żywieckie z otoczeniem.
Stąd już niedaleko do miejsca, w którym szlak przecina stok narciarski (zimą tędy nie przejdziesz). Warto w tym momencie odwrócić się za siebie. Niemal jak na dłoni widoczne będą potężne kopuły Klimczoka i Magury. To dobry moment na złapanie oddechu, bo przed Tobą będzie krótkie, acz intensywne podejście leśną ścieżką.
Wkrótce potem dojdziesz do skrzyżowania z niebieskimi znakami (tędy proponuję powrót w tej pętli). Obydwa szlaki wkrótce przecinają kolejną trasę narciarską. Trasa odchodzi od stoku i zaczyna prowadzić zboczem, które w wielu miejscach jest niezalesione. Wiele osób uważa ten odcinek za najciekawszy widokowo na niebieskim/zielonym szlaku na Skrzyczne. Roztaczająca się stąd panorama obejmuje Magurę, Beskid Mały z Magurką Wilkowicką i Czuplem, Jezioro Żywieckie i jego okolice oraz Babią Górę i inne szczyty Beskidu Żywieckiego.
Nic co dobre nie może trwać wiecznie, pora iść dalej. Wkrótce szlak po raz trzeci przetnie trasę narciarską. To kolejna okazja do podziwiania widoku, który jest podobny do tych widzianych wcześniej. Po chwili dotrzesz pod wyciąg krzesełkowy, a stąd już niedaleko na szczyt Skrzycznego.

Skrzyczne – Szczyrk niebieskim szlakiem

Wybierz zejście niebieskim szlakiem. Marsz w dół rozpocznij pomiędzy dwiema stacjami wyciągów. Przez niecałe pół godziny będziesz schodził wraz z zielonym szlakiem. Szlaki rozejdą się na górnej krawędzi Hali Jaworzyna. Stąd będziesz miał ładny widok na Beski Mały, Bramę Wilkowicką i Szczyrk.
Dalsza część trasy będzie wiodła na przemian lasem i polanami. Po kilku chwilach dotrzesz do stacji pośredniej kolei krzesełkowej. Kolejnym punktem charakterystycznym są zabudowania przysiółka Hondraski (ok. 780 metrów). Za przysiółkiem już bez większych przygód dotrzesz wzdłuż wyciągu kolei krzesełkowej do jej dolnej stacji w Szczyrku. Stąd będzie cię czekać jeszcze kwadrans marszu do centrum Szczyrku i początku tej pętli.
Niebieski szlak ze Szczyrku na Skrzyczne

Niebieski szlak ze Szczyrku na Skrzyczne

Żółtym szlakiem przez Halę Skrzyczeńską

Alternatywna trasa ze Szczyrku prowadząca przez stoki narciarskie. Z tego powodu niedostępna zimą. Zamiast iść za żółtymi znakami możesz iść wzdłuż wyciągu narciarskiego. Kolejną  alternatywą jest rozpocząć trasę w Szczyrku Solisku (tam też rozpoczyna się niebieski szlak). W tym wypadku wystarczy, że pójdziesz bez znaków wzdłuż wyciągu narciarskiego Walczakula.Trasa: Szczyrk, Gondola – Schronisko PTTK Skrzyczne | mapa-turystyczna.pl

Niezależnie od wybranej opcji dotrzesz w końcu do Hali Skrzyczeńskiej. To rozległa polana na spłaszczonym grzbiecie kończącym ramię Małego Skrzycznego.

Do II wojny światowej Hala Skrzyczeńska była ośrodkiem rozległego gospodarstwa szałaśniczego. Obecnie jest silnie zagospodarowana narciarsko. Na polanie znajdują się górne stacje podwójnego wyciągu orczykowego z Czyrnej, kolei krzesełkowej z Soliska i nowej kolei gondolowej z parkingu “U Kowalskiego”. Hala Skrzyczeńska jest też punktem startowym podwójnego wyciągu orczykowego na Małe Skrzyczne.

Ponadto znajduje się tu spore zaplecze gastronomiczne. Hala słynie jednak przede wszystkim z olbrzymiego zbiornika wodnego (ok. 100 tys. m3, co czyi go największym obiektem tego typu w polskich Beskidach). Zbiornik ten zapewnia wodę niezbędną do naśnieżania stoków w ośrodku. A zapotrzebowanie jest olbrzymie, bo narciarze mają do dyspozycji aż siedem tras zjazdowych.

Z Hali Skrzyczeńskiej bez dalszych przeszkód dotrzesz na Małe Skrzyczne, a później widokowym grzbietem na samo Skrzyczne.

Dalszy opis trasy przez Małe Skrzyczne na Skrzyczne przeczytasz tutaj.

Czerwonym szlakiem z Buczkowic

Długa (7,6 km) trasa ze sporą ilością podejść (867 m) z Buczkowic przez Przełęcz Siodło. Pierwsza część trasy, tj. do Przełęczy Siodło wiedzie zboczami Skalitego. W kilku miejscach są tu widoki na Bramę Wilkowicką z otoczeniem (grupa Magurki Wilkowickiej w Beskidzie Małym oraz niższe grzbiety Pasma Pewelsko-Ślemieńskiego) oraz na Kotlinę Żywiecką i na szczyty Beskidu Żywieckiego.

Z samej przełęczy Siodło unikalny widok na polany z przysiółkiem Skrzycznego Skalite. Za nimi otoczenie doliny Żylicy i doliny Biłej. Nad nimi góruje (od prawej) Magura, Klimczok, Trzy Kopce i Beskid.

Za przełęczą Siodło czeka Cię wędrówka skalistym grzbietem o całkiem stromych zboczach. Miejsce to bywa nazywane przez miejscowych “Diabelskim Lasem” ze względu rosnące tu na dość ponure świerczyny. Niedługo potem osiągniesz lokalne wypiętrzenie grzbietu z ładnie wykształconym rowem grzbietowym. Dno rowu jest usłane wielkimi głazami i pocięte licznymi szczelinami. Dwie z nich kryją wejścia do niewielkich jaskiń (długość korytarzy 11 i 9,5 m). Po chwili dojdziesz do zielonego szlaku.
Dalszy opis trasy przeczytasz tutaj.

Czerwony szlak z Przełęczy Salmopolskiej

Długa, acz malownicza trasa na Skrzyczne przez Malinowską Skałę. Alternatywa wobec pętli z Lipowej-Ostrej. Obydwa szlaki oferują możliwość długiego i widokowego spaceru grzbietem z Malinowskiej Skały na Skrzyczne.

Trasa zaczyna się na parkingu na Przełęczy Salmopolskiej, znanej również jako Biały Krzyż. Przełęcz znajduje się na drodze łączącej Szczyrk z Wisłą. Po zaskakująco intensywnym podejściu dotrzesz na szczyt Malinów. Roztacza się stąd wspaniały widok na Beskid Śląski i na Beskid Mały.
Po kilkunastu minutach wędrówki dotrzesz do odbicia prowadzącego na prawo do jaskini Malinowskiej. Miejsce odejścia ścieżki do jaskini poznasz po białej strzałce na drzewie. Wiedz jednak, że jaskinia nie jest możliwa do zwiedzania bez profesjonalnego sprzętu.
Z Malinowa będziesz musiał dość ostro zejść tylko po to, żeby później jeszcze więcej podejść na Malinowską Skałę.
Opis reszty trasy jest dostępny tutaj.

Skrzyczne - Informacje i ciekawostki

Nazwa Skrzycznego

Trudno powiedzieć, skąd się wzięła nazwa Skrzycznego. W przewodniku “Najwyższe szczyty Polski” Sala i Jagiełło przytaczają notkę1 z “Dziejopisu Żywieckiego”, wedle której szczyt wziął swoją nazwę od znajdującego się na nim jeziora pełnego żab. To ich nieustanne skrzeczenie miałoby zainspirować miejscową ludność (stąd inne nazwy: Skrzeczno lub Skrzecznia). Z tą tezą jest jeden problem. Na Skrzycznem nie ma żadnego jeziora i – najprawdopodobniej – nigdy nie było.

Fragment “Dziejopisu” Komonieckiego:

Na której górze jest jezioro jedno na kształt stawu sitowiną zarosłe, gdzie czarna woda zawsze stoi i stąd nazwana ta góra jest Skrzecznią albo Skrzeczno, że w tym jeziorze żaby często skrzeczą, że ich daleko pod wieczór słychać.

Jaskinie na Skrzycznem

Na zboczach Skrzycznego znajduje się wiele małych jaskiń i szczelin skalnych. Do 2013 roku odkryto ich tu ponad 202. To czyni Skrzyczne miejscem z największą liczbą jaskiń w Beskidzie Śląskim.

Jedną z większych jaskiń jest Jaskinia Pajęcza z korytarzami o długości ok. 40 metrów. Pochodzenia nazwy można się łatwo domyśleć 😉

Skrzyczne narciarskie… i rowerowe

Skrzyczne jest popularne również wśród narciarzy. Wszystko dzięki licznym trasom zjazdowym poprowadzonym na jego północnych zboczach. Naturalne polany połączono ze sobą przecinkami, tworząc m.in. prawie 3-kilometrową trasę zjazdową z 650 metrów różnicy poziomów – jedyną w Polsce z atestem FIS. Biorąc pod uwagę wszystkie trasy, jest ich 11 o łącznej długości niemal 20 kilometrów.

Spory ośrodek narciarski znajduje się również na stokach Małego Skrzycznego. Małe Skrzyczne jest ponadto popularne wśród rowerzystów. Mają oni tutaj do dyspozycji kilka szlaków rowerowych – pętel – ze startem i końcem w Szczyrku. Latem istnieje możliwość skorzystania z wyciągu krzesełkowego.

Najbrzydsze ze schronisk?

Dzisiejszy budynek schroniska PTTK na Skrzycznem, choć nie należy do najpiękniejszych budowli tego typu w polskich górach, wygląda o niebo lepiej niż po wybudowaniu w 1933 roku. Tak właściwie, to ta drewniana szkarada była tak paskudna, że PTT wytoczyło jej właścicielowi proces. Rudolf Urbanke został oskarżony o naruszenie zasad ochrony przyrody i krajobrazu.

Po wojnie schronisko zostało wyremontowane przez działaczy górnośląskiego PTT i ponownie uruchomione. Jednak dopiero w 1998 budynek został przebudowany – zmieniona została jego sylwetka, a nowy dach przybrał spadzisty kształt. Całość zmian sprawiła, że budowla wreszcie zaczęła być o wiele cieplej odbierana przez turystów.

Skrzyczne – galeria zdjęć

Skrzyczne – podpisane panoramy