Góry Bialskie

Sudety

Góry Bialskie to najbardziej dziki, pierwotny i niezagospodarowany fragment polskich Sudetów ochrzczony mianem “śląskich Bieszczadów”. To prawdziwy raj dla miłośników ciszy i spokoju na łonie natury względnie niedotkniętym ręką człowieka. To niewielkie pasmo jest w całości porośnięte lasami, które u źródeł Morawki i Białej Lądeckiej zachowały pierwotny charakter.

Góry Bialskie

Szczyt Korony Gór Polski

Rudawiec

Góry Bialskie w Koronie Gór Polski reprezentuje Rudawiec (1112 m n.p.m.).

Rudawiec 1112 m n.p.m. - Góry Bialskie

Rudawiec 1112 m n.p.m. – Góry Bialskie

Rudawiec – nie czarujmy się – jest wyjątkowo nieciekawym szczytem. Pomijając porastającą jego zbocza ponad 200-letnią puszczę chronioną w ramach Rezerwatu Puszczy Śnieżnej Białki, nie ma na nim niczego ciekawego. Zero widoków, zero ciekawych formacji skalnych, zabytków czy jaskiń.

Pewnym plusem jest fakt, że można w jeden dzień zaliczyć i Rudawiec i Kowadło z Gór Złotych. W osobnym wpisie przedstawiam szlak z Bielic na Rudawiec. Zachęcam do przeczytania: Rudawiec.

Na podstronie znajdziesz:

  • dokładny opis trasy
  • liczne zdjęcia
  • ciekawostki

Inne szlaki

Żółty szlak Bielice – Czernica

Kolejna, znacznie ciekawsza wycieczka z punktem startowym w Bielicach. Wiedzie przez mało popularne ostępy Gór Bialskich, a wyprowadza na chyba najciekawszy szczyt całego pasma. Czernica – bo o niej mowa – oferuje bowiem rozległą panoramę ze znajdującej się na niej wieży widokowej.

Bielice to urokliwa wieś znajdująca się w pewnym sensie na końcu świata. Jest bowiem ostatnią i najgłębiej wciśniętą w ciasną dolinę Białej Lądeckiej siedzibą ludzką. Po jednej jej stronie wznoszą się Góry Złote, a po drugiej Góry Bialskie. Obydwa pasma łączą się zalesionym murem na południe od wsi. Ich grzbietem wiedzie już granica z Czechami.
Bielice na tle Kowadła

Bielice na tle Kowadła

Bielice to raptem kilkanaście domostw i gospodarstw agroturystycznych oraz leśniczówka. Przy tej ostatniej znajduje się mały parking, na którym zmieści się około 7 samochodów. Przez środek wsi przepływa bystro Biała Lądecka, a po obu jej stronach znajdują się rozległe pola. Ponad nimi ciągną się już porośnięte lasem zbocza. Ten krajobraz jest bardzo przyjemny dla oka, dlatego warto się nim chwilę nacieszyć.
Biała Lądecka w Bielicach

Biała Lądecka w Bielicach

Kowadło 989 m n.p.m. - Góry Złote

Kowadło 989 m n.p.m. – Góry Złote

Po wyruszeniu z Bielic czeka cię wpierw kilkunastominutowy spacer doliną Białej Lądeckiej. Tuż za leśniczówką dojdziesz do miejsca, z którego odchodzi w lewo zielony szlak na Kowadło. Ty kontynuuj marsz na wprost.

Bielice - odejście szlaku na Kowadło (w prawo)

Bielice – odejście szlaku na Kowadło (w prawo – zdjęcie robione w kierunku powrotnym)

Kawałek dalej wody Białej Lądeckiej spadają niewielkim, lecz urokliwym wodospadem:

Wodospad na Białej Lądeckiej

Wodospad na Białej Lądeckiej

Biała Lądecka

Biała Lądecka tuż za Bielicami

Kawałek za wodospadem przekroczysz Białą Lądecką mostem, po czym dojdziesz do kolejnego rozstaju szlaków. Tym razem to żółty szlak opuszcza wygodną drogę w dolinie i odbija w prawo, by rozpocząć wspinaczkę zboczami Szerokiej Kopy.
Żółty szlak z Bielic na Czernicę: pierwsze podejście

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: pierwsze podejście

Nieco monotonne, kilkunastominutowe podejście urozmaici ci w pewnym momencie znajdujące się po lewej stronie ścieżki niewielkie głazowisko.
Żółty szlak z Bielic na Czernicę: Głazowisko

Głazowisko przy podejściu na Czernicę

Gdy szlak zacznie zakręcać w lewo i zdążać do Bialskiego Duktu, podejście znacznie złagodnieje. Kamienista dróżka zmieni się w wąską ścieżkę otoczoną rzadszymi tu drzewami.
Żółty szlak z Bielic na Czernicę: łagodne podejście lasem

Łagodne podejście lasem tuż przed wypłaszczeniem terenu

Wreszcie wyjdziesz na Bialski Dukt. To bardzo szeroka i wygodna droga leśna, na której będziesz mógł przez kilka chwil zażyć spokojniejszej wędrówki. Warto też, byś po wyjściu na Dukt spojrzał za siebie. Z tego miejsca rozpościera się bowiem jeden z nielicznych widoków przed szczytem Czernicy.

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: szlak doprowadzający na Bialski Dukt

Tą dróżką dojdziesz do Bialskiego Duktu

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: Bialski Dukt

Bialski Dukt pod Czernicą – widok na Góry Bialskie

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: wygodny Bialski Dukt

Wygodny Bialski Dukt

Nie przyzwyczajaj się jednak przesadnie do spaceru Bialskim Duktem. Będzie on bowiem trwał raptem kilka minut. Żółty szlak ponownie opuszcza wygodną drogę leśną i skręca na prawo, by rozpocząć kolejną wspinaczkę zalesionym zboczem.

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: zejście z Bialskiego Duktu

Zejście z Bialskiego Duktu w las – kawałek dalej zacznie się strome podejście

Podejście na Płoskę będzie zdecydowanie bardziej strome niż wcześniejsze. Szlak prowadzi prosto do góry bez pomocnych zakosów, a poziomice w tej okolicy na mapach są do siebie bezwstydnie przytulone. Co więcej, tym razem wspinaczka zajmie około 20 minut.

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: strome podejście

Strome podejście tuż za wygodną, szeroką drogą

Wreszcie jednak wyjdziesz na szczyt o nazwie Płoska. Szlak nagle bardzo tu złagodnieje, na tyle, że można odnieść wrażenie, że jest się już na Czernicy. Do celu tej wyprawy zostanie stąd jednak jeszcze kilka chwil marszu.

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: Płoska

Płoska

Dobre wieści są takie, że wspomniane wypłaszczenie terenu poprowadzi cię łagodnie aż do Czernicy. Co więcej, Czernica znajduje się już raptem kilkanaście minut wędrówki stąd. Albo więcej, jeśli pójdziesz tędy latem i lubisz borówki 🙂

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: łagodna wędrówka nieopodal szczytu

Łagodna wędrówka nieopodal szczytu Czernicy

Wreszcie, dość niespodziewanie, zza iglaków wyjrzy wieża widokowa na Czernicy. Jeszcze kilka chwil i zdobędziesz sam szczyt.

Żółty szlak z Bielic na Czernicę: wieża widokowa na Czernicy

Wieża widokowa na Czernicy widziana z żółtego szlaku

Na Czernicy jest, oprócz wieży, kilka ławek i drewniany pojemnik z pieczątką. Szukaj go na jednej z drewnianych nóg wieży.
Czernica - pieczątka

Czernica – pieczątka

Skupmy się jednak na głównej atrakcji szczytu, którą jest oczywiście drewniana wieża widokowa. Rozpościera się z niej kapitalny widok na Góry Bialskie, Góry Złote, Masyw Śnieżnika i czeski Wysoki Jesionik na pierwszym planie. Przy dobrej pogodzie widok sięga Gór Opawskich na wschodzie oraz Sudetów Zachodnich po drugiej stronie.
Wieża widokowa na Czernicy

Wieża widokowa na Czernicy

Czernica - widok na Śnieżnik

Czernica – widok na Śnieżnik

Czernica - widok na Śnieżnik

Czernica – widok na Śnieżnik

Czernica - widok na Czarną Górę

Czernica – widok na Czarną Górę

Czernica - widok na czeskie Góry Złote

Czernica – widok na czeskie Góry Złote

Widok z wieży na Czernicy

Widok z wieży na Czernicy

Ciąg dalszy widoku z Czernicy

Ciąg dalszy widoku z Czernicy

Czernica - widok na zalesione Góry Bialskie

Czernica – widok na zalesione Góry Bialskie

Widok na Rudawiec (z prawej)

Widok na Rudawiec (z prawej)

Dolina Górnej Białej Lądeckiej

Dolina Górnej Białej Lądeckiej

Kowadło (z lewej na drugim planie)

Kowadło (z lewej na drugim planie)

Czerwony szlak Gierałtów – Czernica

Dłuższa i wymagająca pokonania większej różnicy wysokości trasa na Czernicę. Ma jednak jedną przewagę: więcej widoków po drodze. Ponadto do punktu startowego – Gierałtowa – jest bliżej o kilkanaście minut jazdy.

Jest to jedna z tych tras, które łatwiej jest “zaliczyć” osobom polegającym na komunikacji zbiorowej. W takim wypadku bus ze Stronia Śląskiego dowiezie cię do samego punktu startowego. Znajduje się tu przystanek “Stary Gierałtów – ośrodek wypoczynkowy”.
Osoby zmotoryzowane muszą liczyć się z tym, że w rozsądnej okolicy punktu startowego brakuje miejsc do zaparkowania. Możesz spróbować zostawić auto na trawie obok skrzyżowania, przy którym znajduje się lokalna kapliczka. Miejsce to oznaczyłem jako początek trasy na powyższej mapie.
Kapliczka w Starym Gierałtowie

Kapliczka w Starym Gierałtowie – po drugiej stronie skrzyżowania szukaj miejsca na zostawienie auta

Szlak powiedzie cię najpierw obrzeżami wsi Stary Gierałtów. Przede wszystkim przekrocz most nad Białą Lądecką:
Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: początek szlaku

Początek czerwonego szlaku z Gierałtowa na Czernicę

Miniesz przystanek, a po chwili dotrzesz do miejsca, w którym inna droga dochodzi do twojej, ostro od lewej. Skręć w nią:

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: na lewo na przełęcz Gierałtowską, na prawo na Czernicę

Na lewo na przełęcz Gierałtowską (stąd przyjdziesz), na prawo na Czernicę (tędy idź)

Ta lokalna droga poprowadzi cię pośród kilkunastu domów, po czym wyprowadzi na jedną z wielu łąk rosnących ponad Starym Gierałtowem. Przed tobą, ponad łąkami, będą się wznosić zalesione zbocza Gór Bialskich. Te trzy kopy to kolejno od lewej: Gierałtowska Kopa, Kobyła i odległa Czernica.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: droga ku Czernicy

Droga ku Czernicy 🙂

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - widok na Góry Bialskie

Widok na Góry Bialskie z łąk nad Gierałtowem

Nie zatrać się jednak w patrzeniu wyłącznie przed siebie. Rzuć od czasu do czasu okiem za siebie. Tam z kolei będziesz mógł nacieszyć się swojskim widokiem wznoszących się ponad zabudowaniami Gierałtowa Gór Złotych.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - widok na Góry Złote

Widok na Góry Złote z łąk nad Gierałtowem

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: łąki nad Gierałtowem

Droga przez łąki nad Gierałtowem

Od ostatnich zabudowań pierwszej mijanej łąki czeka cię około 15 minut spaceru pośród scenerii jak ze zdjęcia:

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: spacer wzdłuż drogi

Spacer wzdłuż drogi ponad Gierałtowem

Następnie wejdziesz między drzewa – na szczęście na krótko. Wkrótce wyjdziesz na kolejną łąkę. Nie będzie stąd panoramy na okoliczne szczyty, ale widok i tak będzie przyjemny:

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: swojskie krajobrazy ponad Gierałtowem

Swojskie krajobrazy ponad Gierałtowem

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: pozostałości zabudowań

Pozostałości zabudowań ponad Gierałtowem

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: drzewa na łące

Drzewa na łące ponad Gierałtowem

Naciesz się tą przestrzenią, bo wkrótce wejdziesz w las na dłużej. Wnet dojdziesz do skrzyżowania, na którym skręcisz w lewo w tzw. Kobyliczny Dukt. Ta szeroka i wygodna leśna droga będzie ci towarzyszyć przez około trzy kwadranse marszu. Drugim towarzyszem podróży będzie niewielki strumyk – Tylnik.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: wędrówka leśną drogą

Wędrówka leśną drogą Kobylicznym Duktem

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - łagodna wędrówka Kobylicznym Duktem

Łagodna wędrówka Kobylicznym Duktem

Gdy dojdziesz do miejsca, w którym Kobyliczny Dukt ostro zakręca w prawo i przekracza Tylnik, to będziesz już niedaleko końca tego etapu podróży.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - strumyk Tylnik

Strumyk Tylnik

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: łagodny zakręt nad Tylnikiem

Łagodny zakręt nad Tylnikiem

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - strumyk Tylnik

Strumyk Tylnik

Uważnie wypatruj żółtych znaków po swojej lewej stronie. Miejsce, w którym szlak odchodzi z Duktu, można przeoczyć.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: zejście z Kobylicznego Duktu

Tutaj skręcisz w lewo, opuścisz wygodny Kobyliczny Dukt i rozpoczniesz strome podejście

Od tego momentu czeka cię całkiem długie i strome podejście prosto do góry zboczami Czernicy.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - strome podejście na zbocza Czernicy

Strome podejście na zbocza Czernicy

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - łagodna wędrówka Kobylicznym Duktem - widok na Góry Bialskie

Widok na Góry Bialskie z czerwonego szlaku na Czernicę

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - początek ostatniego podejścia

Zbliża się koniec przedostatniego podejścia na Czernicę 🙂

W końcu wyjdziesz na leśną dróżkę, której łagodny przebieg pozwoli ci na chwilę wytchnienia.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - łagodny odcinek

Łagodny odcinek szlaku

W górach łatwe są tylko chwile, nie inaczej będzie tym razem. Rozpocznie się kolejne, tym razem ostatnie podejście na Czernicę. Również strome, ale oferujące nieco prześwitów.

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - rzut okiem za siebie podczas ostatniego podejścia

Rzut okiem za siebie podczas ostatniego podejścia na Czernicę

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - ostatnie podejście

Ostatnie podejście na Czernicę

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę: jeden z prześwitów

Jeden z prześwitów na czerwonym szlaku na Czernicę

Gdy podejście zacznie łagodnieć, wkrótce zdobędziesz zalesiony wierzchołek Czernicy. Las jest tu na tyle gęsty, że wysoką wieżę widokową dostrzeżesz dosłownie kilkadziesiąt kroków wcześniej:

Czerwony szlak z Gierałtowa na Czernicę - wieża widokowa na Czernicy

Ledwo widoczna wieża widokowa na Czernicy widziana kilkanaście metrów wcześniej

To, co znajdziesz na Czernicy i jaki widok oferuje wieża na jej szczycie, opisałem w poprzednim opisie szlaku: Bielice – Czernica.

Przełęcz Płoszczyna

Przełęcz Płoszczyna oddziela Góry Bialskie od Masywu Śnieżnika. Prowadzi przez nią droga prowadząca ze Stronia Śląskiego do Starého Města w Czechach. Droga została wybudowana jeszcze w XIX w. z inicjatywy księżnej Marianny Oriańskiej.

Po czeskiej stronie znajduje się prywatne schronisko górskie, w którym można spróbować pysznego, czeskiego piwa 🙂 Inne napitki i jedzenie również są tu, oczywiście, dostępne.

Góry Bialskie a Góry Złote

Istnieją spore kontrowersje dotyczące Gór Bialskich i Gór Złotych.

Według regionalizacji fizycznogeograficznej Jerzego Kondrackiego Góry Bialskie są częścią Gór Złotych. Podobne stanowisko reprezentują geografowie czescy – cały wspomniany obszar nazywają Rychlebskimi Horami.

W takiej sytuacji Góry Bialskie nie powinny być uwzględnione w Koronie Gór Polski.

Co więcej, to nie Kowadło (989 m n.p.m.) powinno reprezentować Góry Złote, a wyższy od niego Rudawiec (1112 m n.p.m.). Ten drugi jest z kolei aktualnym przedstawicielem Gór Bialskich w Koronie Gór Polski.

To jednak nie koniec chaosu. W Górach Złotych/Bialskich znajdują się 2 szczyty wyższe od Rudawca:

Żaden z nich nie został jednak wybrany przez pomysłodawców Korony Gór Polski, gdyż nie prowadzi na nie żaden znakowany szlak turystyczny. Dokładniej temat ten przedstawiam na stronach poświęconych każdemu ze wspomnianych szczytów.

Korona Gór Polski traktuje jednak Góry Bialskie jako odrębne pasmo górskie od Gór Złotych – więc we wpisie tym uszanuję tę decyzję, skupiając się na Górach Bialskich.

Jeśli chciałbyś poczytać o Górach Złotych, to zapraszam: Góry Złote.

Puszcza Śnieżnej Białki

Puszcza Śnieżnej Białki to wyjątkowo cenny przyrodniczo obszar rozciągający się na zboczach Rudawca i Iwinki. Tutejsze tereny ochroną objęła już w XIX w. księżna Marianna Orańska, która nazwała je “rajem” i kategorycznie zabroniła wycinek.

Zielony szlak na Rudawiec pozwala na przemierzenie najpierw dolnoreglowego lasu z jaworami, bukami, jodłami i świerkami, a w wyższych partiach górnoreglowy bór świerkowy.

strumyk w Rezerwacie Puszczy Śnieżnej Białki

Strumyk w Rezerwacie Puszczy Śnieżnej Białki

Klimat

Góry Bialskie słyną z nietypowego mikroklimatu występującego w ich partiach szczytowych. Jest to klimat wysokogórski występujący z reguły w znacznie wyższych górach. Z tego powodu na szczytach i w zacienionych żlebach północnych śnieg zalega niekiedy aż do maja. Obfite opady śniegu nie są rzadkością nawet w maju.

Pewną osobliwością jest również zjawisko inwersji temperatur nocnych.

Piętra roślinne

Na terenie Gór Bialskich występują trzy piętra roślinne:

  • piętro pogórza sięgające do około 500 m n.p.m. Dominują tu tereny uprawne – łąki i pola pomieszane z lasami.
  • piętro regla dolnego (od 500 do 1000 m n.p.m.) z dominującą monokulturą świerkową wprowadzoną tu przez człowiek.
  • piętro regla górnego występujące wyłącznie na wierzchołkach najwyższych szczytów Gór Bialskich. Dominuje tam górnoreglowa świerczyna sudecka.

Stronie Śląskie

Stronie Śląskie to jedyna większa miejscowość leżąca na skraju Gór Bialskich. Warte zwiedzenia jest:

  • Muzeum Mineralogiczne
  • barokowy kościół Matki Boskiej Królowej Polski i św. Maternusa

Góry Bialskie – galerie zdjęć

Pod pierwszą galerią są kolejne 🙂

Czernica z Bielic – zdjęcia

Czernica z Gierałtowa – zdjęcia

Najwyższe szczyty Gór Bialskich – zdjęcia